عوامل مؤثر در عمليات رواني
 1- عوامل ذهني :
الف- شناخت ذهني افراد مخاطب ب- انگيزه هاي فردي ج- گرايش هاي رواني
 2- عوامل محيطي :
الف-تفاوتهاي بينشي-مذهبي ب- تفاوتهاي قومي نژادي ج-تفاوتهاي طبقاتي

اين درجه بندي ها بر اساس دادن راهبردهاي مناسب براي در دست گرفتن تدبير و اداره كردن عمليات رواني در مواقع لزوم است .عمليات ضد جنگ رواني
عمليات ضد جنگي رواني به مجموعه اقداماتي اطلاق مي شود كه در جهت پشتيباني از فعاليتها و جنگهاي رواني خودي طرحريزي ، اجرا و هدايت مي شود و باعث شناسايي و رفع بستر هاي مورد استفاده دشمن ، شناسايي تاكتيكها و تكنينكهاي جنگ رواني مهاجم و تأثير آنها ، مقاوم سازي جامعه در برابر جنگ رواني دشمن ، بازيابي افراد آسيب ديده ، شناخت نقاط ضعف تاكتيكها و تكنيك هاي بكار گرفته شده در جنگ رواني توسط دشمن و در نهايت خنثي سازي آنها مي گردد .

اهداف و منظورهاي عمليات ضد جنگ رواني
الف) مؤثر کردن فعاليهاي رواني خودي
در اثر عمليات ضد جنگ رواني، کليت جامعه، مقاوم سازي مي شود که اين تقويت به آسيب نديدن افراد منجر مي شود و به موازات آن، فعاليت هاي رواني خودي نمود بهتري پيدا مي کند که در نتيجه پشتيباني عمومي را در پي خواهد داشت.

ب) بي اثر کردن جنگ رواني دشمن
با اجراي عمليات ضد جنگ رواني، آگاهي عمومي و فردي جامعه خودي ، نسبت به اهداف و نيات جنگ رواني دشمن افزايش مي يابد که در نتيجه آسيب پذيري آنان کاهش مي يابد که اين افزايش ضريب حفاظتي به بي اثر شدن جنگ رواني دشمن منجر خواهد شد.

ج) دلسرد کردن دشمن از اجرا و يا تداوم جنگ رواني
با اجراي عمليات ضد جنگ رواني، جنگ رواني دشمن بي اثر مي شود و لذا وي نسبت به دستيابي به اهداف تعيين شده خود دچار ترديد و با ادامه اين روند دچار دلسردي و در نتيجه باعث دست برداشتن آنها از تداوم جنگ رواني خود خواهد شد.

د) آسيب پذير کردن دشمن در برابر جنگ رواني خودي
دلسرد شدن دشمن از اثربخشي جنگ رواني خود، زمينه هاي آسيب پذيري وي را فراهم مي سازد و در نتيجه در برابر جنگ رواني خودي بشدت ضربه پذير خواهد شد.

ابزار جنگ نرم :1- شبکه هاي اجتماعي مجازي (جنگ سايبري)2-رسانه هاي شخصي کم دامنه (جنگ ديجيتالي ) 3- رسانه هاي ديداري و شنيداري ( جنگ امواج)

چند نکته اساسي در عمليات رواني :
1- استفاده از تبليغات جزء اصلي عمليات رواني است ولي همه آن نيست .

2- در عمليات رواني براي تغيير بهتر است روي احساسات و عواطف کار شود تا تغيير عقل و نگرش چون سريعتر جواب مي دهد و از اين طريق به اعماق درون فرد نفوذ مي کنيم .

3- عمليات رواني نياز به تمرکز زدايي دارد چرا که ممکن است يک طرح عمليات رواني که در يک استان تشکيل مي شود براي استان ديگر کار ساز نباشد .

4- در عمليات رواني ما علاوه بر گفتار و زبان به ظاهر فرد نيز بايستي دقت کنيم چون اثرگذاري بيشتري دارد .

5- جنگ رواني جديد ، بخشي از کشور داري است و در کنار ديگر ابزارهاي قدرت ملي جاگرفته است .

6- کارگزار عمليات رواني در مرحله اول بايد افکار عمومي کشور يا جامعه خود را همراه و همگام سازد تا بتواند در عمليات پيش بيني شده موفق باشد .

توانايي ها و محدوديت هاي عمليات رواني :
عوامل دروني
1-    وضع آموزش 2- دسترسي به تجهيزات و افراد 3- کيفيت اطلاعات از مخاطبان و منطقه مورد نظر

عوامل بيروني
1- دسترسي به ابزارهاي پخش (سازماني ، غيرسازمان يا در کل کشور) 2-توانايي همکاري با گروههاي مختلف و حتي کشوري

3- زمان کافي براي طرح ، توسعه و آزمودن اوليه توليدات و اقدامات عمليات روانينقش و مسئوليت ها
يگانهاي عمليات رواني مانند يگانهاي پشتيباني عمل مي کنند نه نيروهاي مستقل . در واقع نقش اوليه آنها حمايت از يگانهاي انتظامي و ديگر سازمانهاي دولتي براي رسيدن به اهداف ملي است .

تعاريف و اصطلاحات عمليات رواني
عمليات رواني عبارتست از استفاده دقيق و طراحي شده از تبليغات و ساير امکانات به منظور تأثيرگذاري بر افکار، احساسات، تمايلات و رفتار گروه هاي دوست، دشمن و بي طرف، براي دستيابي به اهداف ملي .
عمليات رواني، به آن دسته از تبليغات بر ضد دشمن را شامل مي شود که با اقدامات عملي داراي ماهيت نظامي ، سياسي و اقتصادي همراه باشد.

جنگ نرم
جنگ نرم در مقابل جنگ سخت و قدرت سخت است و شامل هرگونه اقدام رواني و تبليغاتي، رسانه اي است که جامعه هدف يا گروه هدف را نشانه مي گيرد و بدون درگيري نظامي و گشوده شدن آتش رقيب را به انفعال يا شکست وا مي دارد.

قدرت نرم
به آن دسته از قابليت ها و توانايي هاي يک کشور اطلاق مي شود که با به کارگيري ابزاري چون فرهنگ، آمال و يا ارزشهاي اخلاقي به صورت غيرمستقيم بر منافع يا رفتارهاي ديگر کشورها اثر مي گذارد و قدرت نرم در روابط بين المللي بيشتر مطرح است.

قدرت ملي
مجموعه توانمديهاي يک نظام که بتواند در مناسبات بين المللي، اهداف و منافع ملي را تأمين کند. مثل: توليد ناخالص ملي ، نفت، کشاورزي، بودجه و 000
امروزه ، ديگر اين عمليات (عمليات رواني) به زمان جنگ يا اعلام وضع فوق العاده محدود نمي شود، بلکه با در اختيار داشتن آن بعنوان قدرت ملي در هر زمان و دوره اي مي توان در جامعه هدف از آن استفاده کرد.

در عمليات رواني نظامي، اهداف عمليات، ساماندهي، نيروهاي عمل کننده، طرح ريزي، عمليات ابزارها و حوزه هاي ارتباطات، ميزان اعتبار مراجع خبري، اطلاعات و پيام هاي ارسالي نقش مهمي دارند و تأثير آن به ميزان هنر فرمانده در بکارگيري و ترکيب حساب شده و عقلاني اين موارد بستگي دارد.

به جرأت مي توان گفت که واژه عمليات رواني به عنوان پرکاربردترين واژگان در حوزه ادبيات سياسي تبديل گشته است. در دنياي امروز تبليغات و عمليات رواني به منزله يکي از مؤلفه هاي قدرت است و با بهره گيري از اين پديده مي توان بهتر از ديگر روشها اراده خود را بر ديگران تحميل کرد.

از طرفي نيروي انتظامي نيازمند مجاب سازي مخاطبان، کنترل بحرانها و اداره شهروندان است و يکي از موفق ترين اقدامات عمليات رواني اين نيرو در چند سال گذشته بستن کمربند ايمني بوده است که بحمدالله موفقيت چشمگيري داشته است.

عناصر عمليات رواني: الف) اهداف  ب) پايه  ج) انواع عمليات رواني  د) اهداف عمليات رواني
ـ اهداف فرهنگي، نظير تبليغات سايت هاي مختلف اينترنتي و مطبوعات که براي تغيير رفتارها و روشهاي مردم بويژه جوانان صورت مي گيرد که از آن به تهاجم فرهنگي و ناتوي فرهنگي ياد مي شود.
ـ اهداف سياسي ، نظيرتبليغات فارسي راديوهاي غربي با هدف ايجاد تفرقه در جامعه اسلامي ايران
ـ اهداف نظامي، نظير تبليغات دستگاه جنگ رواني يک واحد نظامي براي سست کردن انگيزه نيرو در افراد نيروي مقابل
ـ اهداف سياسي- نظامي : منظور اهدافي است که جنبه هاي سياسي و نظامي را درهم مي آميزد و نمي توان آن را در يکي از دو نوع جاي داد. نظير تبليغات زمان جنگ هر کشور که براي کشور ديگر با هدف اعمال فشار بر تصميمات دفاعي رهبران آن انجام مي گرفت .ب) عنصر پايه : سفيد ،خاکستري ، سياه
پايه سفيد يا تبليغات سفيد: در اين شيوه به وقايع آنگونه که هستند مي پردازد . در تبليغات سفيد (تبليغاتي که هويت منبع آن معلوم است) اغلب موارد عمليات رواني با عناوين رسمي مانند راديوهاي بيگانه و سايت هاي اينترنتي به اجرا در مي آيد. اين شيوه که در آن، ابتکارات بر مبنايي واقعي استوار است از قدرت اعتبارسازي بالايي برخوردار است.

تبليغات سياه : به تبلغاتي گفته مي شود که به منبع غيرواقعي نسبت داده مي شود . اين نوع عمليات، نيازمند مهارت بسيار است. تبليغات سياه کاملاً بر اطلاعات متکي است ، اين تبليغات با عمل کردن تحت پوشش مي تواند از داخل سرزمين دشمن منتشر شود و پيامهاي تبليغي خود را که براي مخاطبان خاصي به دقت تنظيم شده ارسال کند. اين شيوه وقايع را ناديده مي گيرد و وقايع جعلي و دروغ مي سازد نمونه هايي از تبليغات سياه عبارتست از ايجاد شايعه، جعل اسناد و اوراق بهادار، شعار و000

تبليغات خاکستري : اين نوع تبليغات از منبعي بي هويت منتشر مي شود (منبع انتشار، هيچ هويتي براي خود مشخص نمي کند) اين نوع تبليغات در مقايسه با ديگر انواع تبليغات در مقابل يک ضد تبليغ مؤثر، آسيب پذير است و بدليل تحليل هاي دراز مدتي که دشمن از محتواي نيت آن بعمل مي آورد آسيب پذيري آن را بيشتر مي کند . به عبارتي بين دو نوع سياه و سفيد قرار دارد يعني نه کاملاً حقيقي و نه کاملاً دروغ و حقيقت است که بصورت مبالغه آميز بيان مي شود. شايعه ها پايه هايي از نوع خاکستري يا سياه دارند.

وسايل عمده اي که در عمليات رواني مورد استفاده قرار مي گيرد عبارتند از :1- فناوريهاي ارتباطي- اطلاعاتي2- سيستم هاي مخابراتي مانند راديو، تلويزيون، ماهواره و اينترنت3-جزوات، اعلاميه ها و کتابها4- انتشار پيام به وسيله رسانه ها و مطبوعات در داخل و خارج کشور مورد نظر
5- انتشار خبر و پيام با روشهاي تبليغاتي نوظهور ( برچسبها، نشانه هاي روز لباسها، پيام روي اشياء و انتقال آنها به کشور دشمن)