وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران که به اختصار واجا و به کارمندان آن "سربازان گمنام امام زمان (عج)"‌ گفته می شود، یکی از وزارتخانه های دولت است که به مسایل امنیتی می پردازد و وظیفه جمع آوری اطلاعات،‌ حفاظت اطلاعات و فعالیت های ضداطلاعاتی در داخل و خارج از ایران را برعهده دارد. وظایف این وزارتخانه بر چند محور از جمله جمع آوری اخبار، تولید و تجزیه و تحلیل اطلاعات مورد نیاز در ابعاد داخلی و خارجی، کشف توطئه های براندازی،جاسوسی و خرابکاری، و اغتشاش علیه استقلال و امنیت و تمامیت ارضی کشور ، تبیین شده است. با گذشت سه دهه از تاسیس این نهاد اطلاعاتی کشور، نگاهی گذرا به قانون تاسیس وزارت اطلاعات نشان می هد که این وزارتخانه به منظور کسب و پرورش اطلاعات امنیتی و اطلاعات خارجی و حفاظت اطلاعات و ضد جاسوسی و به دست آوردن آگاهی های لازم از ‌وضعیت دشمنان داخلی و خارجی جهت پیشگیری و مقابله با توطئه‌های آنان علیه انقلاب اسلامی کشور و نظام جمهوری اسلامی ایران این وزارتخانه تشکیل شده است. کسب و جمع‌آوری اخبار و تولید، تجزیه و تحلیل و طبقه‌بندی اطلاعات مورد نیاز در ابعاد داخلی و خارجی؛ کشف توطئه‌ها و فعالیت های براندازی، جاسوسی، خرابکاری و اغتشاش علیه استقلال، امنیت و تمامیت ارضیکشور و نظام جمهوری ‌اسلامی ایران؛ حراست اخبار، اطلاعات، اسناد، مدارک، تأسیسات و پرسنل وزارتخانه؛ آموزش و کمک های لازم به ارگان ها و نهادها جهت حفاظت از مدارک، اسناد و اشیایمهم آنها؛ ارائه خدمات اطلاعاتی ضروری به سازمان ها و ارگان ها و آگاه ساختن به موقع آنها نسبت به توطئه‌ها ‌و همکاری و تبادل اطلاعات و تجارب اطلاعاتی با کشورهایی که حائز صلاحیت لازم از جمله وظایف سربازان گمنام امام زمان (عج) باشند، از وظایف این وزارتخانه است. البته در این راستا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز به عنوان بازوی حمایتی وزارت اطلاعات تلقی شده و با این نهاد همکاری و تعامل دارد و نیروهای خدوم آن، سربازان گمنام آقا امام زمان (عج) را در رسیدن به اهدافشان کمک می ‌کنند. حفاظت اطلاعات ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز در انجام وظایف خود با وزارت اطلاعات هماهنگ است. از زمان تشکیل این وزارتخانه تاکنون،‌ شش نفر عهده دار وزیر اطلاعات بودند:

آیت الله محمدی ری شهری

  وی متولد 1325 است، به عنوان اولین وزیر اطلاعات در نظام جمهوری اسلامی انتخاب شد. ری شهری درتاریخ ششم شهریور 1366 با کسب آرای اکثریت قاطع نمایندگان مجلس شورای اسلامی به این سمت منصوب شد و از برجسته ترین اقدامات ایشان می توان به وارد زیر اشاره کرد: الف) تاسیس وزارت اطلاعات ب) برخورد قاطع با عوامل ترور و بمب گذاری و گروهک های ضدانقلاب ج) دستگیری جاسوسان در بخش های مختلف د) دستگیری باند منحرف مهدی هاشمی به فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی وی همچنین در 30 مرداد 1368 به دادستانی کل کشور منصوب شد و تا اوایل سال 1370 در این سمت خدمت کرد و سپس در تاریخ 13 دی ماه 1368 از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان دادستان ویژه روحانیت منصوب شد. ایشان همچنین در 15 خرداد 1374 به همراه جمعی از شخصیت های مذهبی و سیاسی، "جمعیت دفاع از ارزش های انقلاب اسلامی" را بنیان نهاد که این جمعیت در تاریخ 24 آبان 1377 ضمن بیانیه ای؛ تعطیلی موقت فعالیت های سیاسی خود را اعلام کرد. ری شهری در تاریخ 20 فروردین 1369 به فرمان مقام معظم رهبری به تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) منصوب شد. ایشان همچنین در انتخابات دومین دوره مجلس خبرگان رهبری نیز شرکت کرد وبه عنون نماینده استان تهران انتخاب شد. او همچنین در ششم اردیبهشت 1370 به سمت نماینده مقام معظم رهبری و سرپرست حجاج ایرانی منصوب شدند که در دی ماه 1388 استعفا کرد. ری شهری در حال حاضر رییس موسسه فرهنگی دارالحدیث می باشد که در تاریخ 22 آبان 1374افتتاح شده است.

حجت الاسلام و المسلمین علی فلاحیان

وی در اول فروردین 1328 درنجف آباد اصفهان به دنیا آمد و دانش آموخته مدرسه حقانی و تحصیلات حوزوی در سطح خارج فقه و اصول است. فلاحیان از مبارزین علیه رژیم پهلوی بود و با پیروزی انقلاب اسلامی به‌ دلیل ارتباطی که با شهید مظلوم آیت‌الله بهشتی داشت، به حزب جمهوری اسلامی پیوست. با شروع جنگ تحمیلی به فرماندهی کل کمیته انقلاب اسلامی و سپس قائم مقام دادستان انقلاب وقت کل کشور منصوب شد. پس از آن با حکم امام و حفظ سمت اولین دادستان ویژه روحانیت شد. وی ریاست دفتر بازرسی فرماندهی کل قوا در زمان جنگ و عضویت در شورای سیاست‌گذاری صداوسیما را نیز تجربه کرد و از مؤسسین وزارت اطلاعات است که پس از مدتی قائم مقامی این وزارتخانه را بر عهده گرفت. فلاحیان وزیر اطلاعات در دو دوره دولت هاشمی رفسنجانی بود و از سومین دوره فعالیت مجلس خبرگان رهبری تا به حال، نمایندگی مردم استان خوزستان را در این مجلس بر عهده دارد. مدتی نیز در شورای عالی امنیت ملی عضویت داشت. همچنین ریاست بنیاد مسکن، فرماندهی کمیته انقلاب خوزستان و حاکم شرعی دادگاه‌های انقلاب خرمشهر، آبادان، باختران و مشهد را در کارنامه خود دارد. اسفند سال ۸۶ و در آستانه انتخابات مجلس هشتم، "جبهه متحد اصولگرایان مترقی" را تشکیل داد و سال ۹۱ نیز عضو شورای مرکزی "جمعیت فداییان اسلام" شد که مجدداً احیا شده است . وی دانشگاه امام محمدباقر(ع) را در خوزستان احداث کرد و در سال‌های اخیر دو مجتمع فرهنگی برای آموزش علوم دینی در تهران راه‌اندازی کرده است.

حجت الاسلام و المسلمین قربانعلی دری نجف‌آبادی

وی که اکنون نماینده ولی فقیه در استان مرکزی وامام جمعه اراک می باشد، نماینده مجلس و رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در دوره های دوم و پنجم نیز بوده است. دری نجف آبادی نماینده مجلس خبرگان رهبری و برای مدتی وزیر اطلاعات در دولت اول محمد خاتمی وهمنین دادستان کل کشور بوده. از دیگر سمت های ایشان می توان به دبیرکل گزینیش کشور و عضویت درمجمع تشخیص مصلحت نظام و امامت جمعه موقت شهر ری اشاره کرد. شایدضعیف ترین وزیربود

حجت الاسلام و المسلمین علی یونسی

وی متولد 1330 در نهاوند است که چهارمین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران به حساب می آید. از دیگر سوابق یونسی می توان به رییس سازمان قضایی نیروهای مسلح، مشاور امنیتی رییس قوه قضاییه،‌ عضویت درمرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد.

حجت الاسلام و المسلمین غلامحسین محسنی اژه ای

وی در تاریخ 23 مرداد 1384 از مجلس رای اعتماد گرفت و به عنوان وزیر اطلاعات دولت نهم شروع به کار کرد و در روز سوم مرداد 1388 از سمت خود برکنار شد. از دیگر سوابق ایشان می توان به مسئول گزینش وزارت اطلاعات در سال های 1363 و 1364، نماینده قوه قضاییه در وزارت اطلاعات، مسئول دادسرای امور اقتصادی تهران،‌ دادستان ویژه روحانیت، دادستان کل ویژه روحانیت، مسئول مجتمع قضایی ویژه رسیدگی به جرایم کارکنان دولت و دادستان کل کشور اشاره کرد.

حجت الاسلام و المسلمین حیدر مصلحی

وی در سال 1336 در شهررضا در استان اصفهان به دنیا آمد و دارای مدرک کارشناسی ارشد الهیات و معارف اسلامی از موسسه آموزشی امام خمینی (ره) در قم است. او همچنین تحصیلات حوزوی را تا سطح خارج فقه و اصول در حوزه هاب علمیه قم و تهران گذرانده است. مصلحی که از سوی احمدی نژاد به عنوان وزیر اطلاعات به مجلس معرفی شده بود توانست باکسب اکثریت آرا در تاریخ 12 شهریور 1388 به وزارت انتخاب شود. ایشان در 28 فروردین 1390 از این سمت استعفا داد و پس از آنکه سایت‌های متعلق به دولت دهم، از پذیرش استعفای مصلحی از وزارت اطلاعات توسط احمدی ‌نژاد خبر دادند، وی به دلیل مخالفت مقام معظم رهبری با کناره‌گیریش در وزارت اطلاعات ماندنی شد و به کار خود ادامه داد. در خرداد ۱۳۹۰، حیدر مصلحی از ترکیب اعضای شورای پول و اعتبار حذف شد. از دیگر سوابق اجرایی ایشان می توان به موارد زیر اشاره کرد: مسئول عقیدتی، سیاسی کمیته انقلاب اسلامی در تهران؛ مسئول سیاسی بخش خارجی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ؛ مسئول سیاسی نمایندگی حضرت امام (ره) قرارگاه کربلا سپاه ـ مناطق عملیاتی جنوب و غرب کشور؛ نمایندگی حضرت امام (ره) در قرارگاه کربلا سپاه ـ مناطق عملیاتی جنوب و غرب کشور؛ نمایندگی حضرت امام (ره) در قرارگاه خاتم سپاه ـ مناطق عملیاتی جنوب و غرب کشور؛ نماینده ولی فقیه در نیروی زمینی سپاه ـ تهران ـ سپاه پاسداران؛ نماینده ولی فقیه در نیروی مقاومت بسیج ـ تهران ـ سپاه پاسداران؛ نماینده ولی فقیه در نیروی هوایی ـ تهران ـ سپاه پاسداران عضو شورای نمایندگان ولی فقیه در مناطق اهل سنت؛ رئیس شورای برنامه ریزی مدارس علمیه اهل سنت؛ نماینده ولی فقیه و سرپرست سازمان اوقاف و امور خیریه

  حجت الاسلام والمسلمین دکترسید محمود علوی ؟ ‌؟‌ ؟

حجت الاسلام والمسلمین دکترسید محمود علوی در چهارم اردیبهشت 1333 در شهرستان لامرد در استان فارس به دنیا آمد. وی که دارای دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی از دانشگاه فردوسی مشهد است، عضو فعلی مجلس خبرگان رهبری و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی در دوره‌های اول، دوم، چهارم و پنجم می باشد. ایشان همچنین در سالهای ۶۸ تا ۷۰ معاونت نظارت و بازرسی و معاونت روابط عمومی و تبلیغات سازمان عقیدتی سیاسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح را به‌ عهده گرفته بود و در سال‌های ۷۹ تا ۸۸ نیز رئیس سازمان عقیدتی، سیاسی ارتش بود علوی که در زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری یکی از اعضای ارشد ستاد انتخابات حسن روحانی بود، به عنوان وزیر اطلاعات دردولت "تدبیر وامید" در انتهای مراسم تحلیف ریاست جمهوری روحانی، طی نامهای به رییس مجلس پیشنهاد شد و باید منتظر ماند و دید که آیا ایشان می تواند رای اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی را کسب کند ان شاالله

اسفندیار رحیم مشایی متولدسال۱۳۳۹در روستای مشا از توابع شهر رامسر است. وی پیش از انقلاب اسلامی ایران بارها و بارها در دفاع از انقلاب به سخنرانی پرداخته بود و مراسم مختلفی نیز در دفاع از آیت الله خمینی رهبر عالی انقلاب اسلامی ایران برگزار کرده بود. اما هیچگونه سابقه دستگیری ندارد. وی مهندسی الکترونیک را از دانشگاه صنعتی ‏اصفهان گرفته است. ‏

وی پیش از تاسیس وزارت اطلاعات به سیستم اطلاعات- امنیتی که در ایران توسط نهادهایی همچون سپاه پاسداران راه اندازی شده ‏بود، پیوست. مشایی در اطلاعات سپاه رامسر به فعالیت پرداخت. وی سپس بدلیل بحرانی که اوایل انقلاب در سال‌های 58 تا 61 گریبان مناطق کردنشین را گرفته بود، به کردستان رفت تا در ‏سمت معاون اطلاعات واحد کومله اطلاعات سپاه مستقر در قرارگاه حمزه سیدالشهداء شروع به فعالیت کند. نام مستعار وی در کردستان "مرتضی محب الاولیاء" بود. پس از تشکیل وزارت اطلاعات در سال ۱۳۶۳مشایی به وزارت اطلاعات رفت و "مسئول تدوین استراتژی ‏نظام جمهوری اسلامی در خصوص اکراد ایرانی" شد.

در زمان تصدی آیت الله ری شهری، بر وزارت اطلاعات، مشایی مسئولیت "مناطق بحرانی کشور" را عهده دار ‏بود. وی همچنین از موسسین "موسسه مطالعات علمی" در سال ۱۳۷۶ وابسته به وزارت اطلاعات است که عمده فعالیت اش ‏تحقیق و پژوهش و ارائه راهکار در خصوص مسائل قومیت‌های ایرانی، شناخت بیشتر آنان و همبستگی ملی است. مشخصا در میان بدنه وزارت اطلاعات از او به عنوان کارشناس مسائل ‏کردستان یاد می‌شود. ‏وی سپس به وزارت کشور جمهوی اسلامی ایران رفت و در دوران تصدی علی محمد بشارتی مدیرکل اجتماعی وزارت کشور شد و از آنجا ‏به رادیو پیام رفت.

آشنایی با احمدی نژاد و پیوستن به دولت

درباره آشنایی "محمود ‏احمدی نژاد"، رئیس جمهوری اسلامی ایران و اسفندیار رحیم مشایی گفته می شود: احمدی ‌نژاد فرماندار خوی بود و مشایی که در آن زمان در کردستان بود، عضو شورای ویژه ‏تأمین استان آذربایجان شد. این آشنایی ‏سبب گشت تا بعدها احمدی‌ نژاد که شهردار تهران شد، به سبب شناختی که از سبک کار فرهنگی مشایی در کردستان داشت وی را به ‏سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تهران فراخواند. مشایی تا سال ۱۳۸۸به مدت 20 سال مدیر مسئول ماهنامه "سروه" نیز بود. زبان آن کردی سورانی است.

‏با آغاز کار دولت نهم، وی بدلیل آشنایی سابق با محمود احمدی نژاد، در دولت جذب ‏شد و ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را بر عهده گرفت. طبق گزارش های رسانه های گروهی ایرانی، در زمان ریاست وی بر این سازمان، بسیاری از آثار تاریخی جمهوری اسلامی ایران تخریب و یا ناپدید و ربوده شدند. مشایی بطور همزمان رئیس مرکز مطالعات جهانی شدن، جانشین رئیس جمهور در شورای عالی ایرانیان خارج از کشور، ‏عضو شورای نظارت بر صداوسیما، عضو شورای فرهنگی دولت، نماینده رئیس جمهور در شورای نظارت بر ‏سازمان صداوسیما، عضو کمیسیون های اقتصاد و فرهنگی دولت، ریاست کمیته خط لوله گاز جمهوری اسلامی ایران-پاکستان-هند، نیز بوده است.

مشایی سال ۱۳۸۸به عنوان معاون اول رئیس‌ جمهور در دولت دهم معرفی شد. این انتخاب با مخالفت ‌های زیادی از سوی مردم، مراجع تقلید و حتی برخی هواداران احمدی نژاد مواجه گردید و در نهایت با حکم حکومتی رهبرمعظم انقلاب،مشایی به این پست نرسید. با این حال احمدی‌نژاد و مشایی در روزهای بعد بر تصمیم خود پافشاری کردند و ماجرای 11 روز قهر کردن و خانه نشینی احمدی نژاد رخ داد. رئیس جمهور در نهایت مشایی را به عنوان رئیس دفتر خود تعیین کرد و تا یک ماه پیش در این سمت باقی ماند تا اینکه در سمت جدید خود یعنی رئیس دبیرخانه جنبش عدم تعهد تعیین شد.

از جادوگری و انحراف تا حرف های جدید و بی سابقه

در چند سال اخیر اتهامات زیادی به مشایی زده شده، اما تاکنون هیچ اتهامی ثابت نشده است. فساد مالی، ارتباط با آمریکا و اسرائیل، ارتباط با رمالان، جن گیران و مرتاضان، عرفان گرایی، زنده کردن فرهنگ ایران باستان و مکتب ایرانی، لیبرال بودن و مخالفت با روحانیت، مراجع تقلید و نیز رهبر انقلاب و همچنین قبول نداشتن "ولایت فقیه" از جمله آنهاست. برخی از دوستان، اطرافیان و نزدیکان مشایی هم به بهانه همین اتهامات بازداشت و روانه زندان شده اند.

اظهارات بی سابقه و جدیدی که مشایی در چند سال اخیر زده باعث گردید که وی را منحرف و "رهبر جریان انحرافی" بنامند. اظهاراتی همچون "دوران اسلام‌گرایی به پایان رسیده‌ است"، "اگر حجاب الزام نداشت، چند درصد خانم‌ها با حجاب بودند"، "چرا نمی‌توانید سحرم را باطل کنید و احمدی‌نژاد را نجات دهید؟!"، "کسی که ریاضیات را درک نکند، بهشت را نخواهد دید"، "موسیقی را نمی‌فهمند و می‌گویند حرام است"، "ایران امروز با مردم آمریکا و اسرائیل دوست است"، "انسان را که حذف کنیم، خدا خودش حذف می‌شود" از جمله آنهاست.

اما برخی اقدامات مشایی نیز باعث شد وی بیش از پیش مورد انتقاد قرار گرفت. برای نمونه می توان به حضور وی در مجلس رقصی در ترکیه و نیز حضور در مراسم حمل قرآن همراه با نوای دف اشاره کرد. اما اظهارات وی درباره برخی پیامبران الهی مانند حضرت نوح و غیره باعث شد که مراجع شدیدترین مواضع را علیه وی بگیرند. مداحان سرشناسی مانند حاج "منصور ارضی" و حاج "سعید حدادیان" نیز شدید ترین حملات و انتقادات را از وی کردند. مشایی هم از این دو شکایت کرد، اما دادگاه در نهایت مجازات کمی را صادر کرد.

مشایی آمد یا می آید یا نمی آید؟!

گمانه زنی های زیادی درباره حضور مشایی در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده وجود دارد. وی در پی انتقادات شدید و گاهی مغرضانه بنا به صلاحدید حدود دو سال سکوت کرد و تلاش نمود به هیچ وجه خبر ساز نشود. عمده خبرهایی که در مدت دو سال از(آذر ماه 1389 تا آذر ماه 1391) تولید شده در واقع خبرهایی بوده که هواداران مشایی آن را غیر واقعی و خبرسازی دروغی دانسته اند. درآذرماه سال ۱۳۹۱هم سخنرانی به نام مشایی منتشر شد که در آن وی راجع به انتخابات اظهار نظرهای تندی کرده بود. این سخنرانی از طرف مرجع رسمی دولت تکذیب شد.

مشایی (8 آذر ماه سال 1391) لب به سخن گشود و در یک سخنرانی در جمع متولیان راهیان نور انتخابات آینده را پرشور معرفی کرد. این سخنرانی بازتاب گسترده ای داشت. بعد از چند روز محمود احمدی نژاد در نامه ای مشایی را به عنوان رئیس دبیرخانه جنبش عدم تعهد منصوب کرد. در این نامه بطور بی سابقه از مشایی تمجید کرد و صفاتی مانند "انسانی موحد، مؤمن، پاک، صبور و دارای قلب و اندیشه ای زلال، عاشق و دلبسته به ارزشهای الهی و آحاد مردم جهان و عمیقاً عارف و متعهد به آرمان مهدوی، حاکمیت جهانی توحید، عدالت، عشق و آزادی و مدیریت مشترک ملت ها و فردی شایسته، مدیر، مدبر و امین" برایش استفاده کرد.

بیشتر تحلیلگران تعیین وی در این سمت و تغییرات اخیر دولت را نشانه ورود مشایی به انتخابات۱۳۹۲ دانسته اند. چندی پیش نیز سایت روزنامه "ایران" مدعی شد که اسفندیار رحیم مشایی محبوب ترین چهره سیاسی کشور است. مطرح کردن مشایی به عنوان چهره محبوب سیاسی هرچند هیچ پشتوانه منطقی ندارد اما دوباره بحث حضور پرحاشیه ترین فرد سیاسی در رقابت های ریاست جمهوری را داغ کرد. شاید هم دلیل این کار این است که عده ای می خواهند با پر رنگ کردن نام مشایی برای انتخابات ریاست جمهوری، افراد دیگری را به دور از حاشیه و هیاهو برای انتخابات آماده کنند.