«جوانهای عزیز! اسناد درس آموز لانه جاسوسی را بگیرید و بخوانید...دانشجویانی كه آنجا را گرفتند و فهمیدند كه لانه جاسوسی است با زحمت زیاد آن را استحصال كردند...اینها نشان می‌دهد كه امریكایی‌ها در هنگام اوج نهضت و پیروزی انقلاب دائم درحال توطئه علیه جمهوری اسلامی بوده اند؛ آمریكا این است.» این بخشی از توصیه رهبر معظم انقلاب در دیدار دانشجویان و دانش‌آموزان به مناسبت 13 آبان سالروز تسخیر سفارت آمریكا(لانه جاسوسی) است .

بنابراین هر از چندگاهی نگاهی خواهیم انداخت به اسناد کشف شده از این لانه جاسوسی تا آشنایی بیشتری با ابعاد توطئه های امریکا در کشور بدست آید بویژه آنکه انتشار این اسناد تاریخی ارزشمند بصورت مشکوکی متوقف مانده تا دسترسی افکار عمومی به این منابع کمتر باشد.

براساس اسناد، سازمان امنیت و اطلاعات كشور (ساواك) اطلاعات و خبرهای خود را از شبكه منابع و خبرچینها و...كه در تمام قسمتهای مختلف مملكت حضور داشتند، دریافت می‌كرد. این سازمان كه دست پرورده سازمان سیا بود،شبكه های جاسوسی و افراد خودی و وابسته و خبرچین و انواع و اقسام منابع خبری خود را در كشور ملزم می‌كرد تا اطلاعات جاسوسی و خبرهای دست اول را در اسرع وقت به سفارت برسانند. سند ذیل نشان دهنده سردی روابط بین شبكه ها و منابع جاسوسی با سفارت است.

از : سفارت آمریكا در تهران
 
به: واشنگتن
 
 موضوع : از بین رفتن منابع اطلاعاتی سفارت
 
1- كل مطلب محرمانه است.

 2- خلاصه از نتایج تیره شدن روابط میان ایران و آمریكا مشكلات مربوط به تمایل ایرانیان به ملاقات با كارمندان سفارت آمریكا است. این مشكلات همان طور كه در تلگرافهای قبلی گفته شده رو به افزایش است. اصرار در مورد منصوب كردن ( كاتلر) به عنوان سفیر آمریكا و اتهامات مداومی كه به آمریكا و سازمان سیا در مورد دخالت در امور ایران می زنند ترس ایرانیان را از دیده شدن یا صحبت كردن با كارمندان سفارت به حد زیادی افزایش داده است تا جایی كه این موضوع به نابودی زحمات ما در جمع آوری اطلاعات می انجامد.

 3- عواقب نامطلوب تیره شدن روابط ایران و آمریكا خیلی از منابع اطلاعاتی خوب ما را از بین برده است و بی علاقه بودن عده ای از ایرانیان در برخورد و صحبت كردن با كارمندان سفارت آمریكا را افزایش داده است. این عكس العمل ها از زمان تصمیم 17 ماه مه سنای آمریكا ( محكوم كردن اعدامهای دادگاه انقلاب) شروع شد و سپس با تظاهرات در مقابل سفارت آمریكا در تاریخ 24 و 26 ماه مه و آنگاه نظرات یزدی درباره كاتلر در مطبوعات و حمله شدید رسانه‌های گروهی اوج گرفت. این عمل موقعیت ما را به طور قابل ملاحظه ای متزلزل كرده است ٬ حتی بدتر از اوایل انقلاب.

4-  یكی از كارمندان قسمت اقتصادی كه چهار سال سابقه تجربه كاری دارد می‌گوید خیلی از ایرانیانی كه قبلاً با او در اداره شان قرار ملاقات می گذاشتند و یا تلفنی به تقاضاهایش پاسخ می‌دادند حال حداكثر می‌توانیم از ایشان تقاضای ملاقات خصوصی و یا مكالمه تلفنی در شب بكنیم. آنها عموماً از صحبت كردن درباره مسایلی كه شش یا هشت ماه پیش آزادانه با ما درمیان می گذاشتند اكراه دارند. اگر چه تعدادی از آنها به واسطه روابط گرم با ما خجالت می كشند كه قرار ملاقاتهای تجارتی و معمولی را رد كنند بنابراین مدام آن را به عقب می‌اندازند. یك كارمند فارسی زبان شركت نفت كه سه سال كارآموزی دیده عیناً مشكلات فوق را در مورد تماسهای زیادی كه داشته گزارش می دهد. بعضی ها دیگر دسترسی به منابع اطلاعاتی سابق را ندارند و تقریباً تمامی آنها از صحبت كردن با ما اكراه دارند.

 5- تمامی كارمندان قسمت سیاسی همین پدیده را مشاهده نموده اند. در خیلی از موارد منابع اطلاعاتی ما كشور را ترك كرده اند. حتی كسانی كه مدت چهار سال دوستی نزدیك با كارمندان بخش سیاسی سفارت داشته اند علاقه ای به ملاقات با این كارمندان نشان نمی دهند؛ گر چه تعدادی از آنان به ملاقات خصوصی با كارمندان سفارت در منازل خود علاقه مندند. البته بعضی افراد هنوز مایل به ادامه ملاقات با كارمندان بخش سیاسی هستند ولی آنها كافی نبوده مضافاً براینكه این افراد كسانی نیستند كه ما علاقه مند به ملاقات آنان باشیم. كارمندانی هم كه مدت زیادتری در تهران بوده اند این واكنش را حتی از دوستان قدیمی خود دیده اند.

 6-  كاردار در مورد تعدادی از سفرای قبلی ایران كه او سابقاً با آنها در تماس بوده و آنها را می‌شناخته، می‌گوید هیچ كدام از آنها بعد از برگشتن به ایران با ما تماس نگرفته‌اند. یك سفیر بازنشسته خبره به كارمند ما گفته است كه خیلی از همكارانش تماس با سفارت را یك كار خطرناك در جمهوری اسلامی ایران تلقی می كنند. باید دید به جای كسانی كه با ما همكاری داشته و در ماه آینده ایران را ترك خواهند كرد چه تعداد از ایرانیان با ما همكاری خواهند كرد.
 
7- تجربیات گذشته در به دست آوردن اطلاعات از مسایل یهودی های ایران یكی از بهترین موارد بوده است. ولی وقتی كه ما به دنبال پیدا كردن چند منبع اطلاعاتی بودیم تا به ما كمك كنند آنها همگی از عواقب ناشی از تماس با آمریكا كه متوجه آنان خواهد بود نگران بودند.

 8- بعضی از منابع خبری در تهران اشاره كرده اند به اینكه سوءظن همكاران و دوستانشان نسبت به آنان رو به افزایش است. این حالت مخصوصاً در دانشگاهها به شكل حادّش بروز كرده است. جایی كه افراطیون٬ روشنفكران را از مواضع ضد آمریكایی مورد حمله قرار می‌دهند. آن طور كه یكی از منابع خبری گزارش می‌دهد حتی كسانی كه بیشتر در جریان كار قرار دارند با این موج از بین می‌روند.

 9- شك نیست زمینه‌ای كه درجریان این وقایع شكل می‌گیرد به دست آوردن اطلاعات مورد نیاز ما را بسیار مشكل می‌كند؛ گر چه هنوز شرایط به سطح بعضی از كشورهای جهان سوم كه آنها روابط كاركنان سفارت و مردم محلی را شدیداً تحت كنترل دارند نرسیده است ولی فشارهای چند هفته اخیر ایران را بسوی چنان موقعیتی سوق می دهد.