نام كتاب: چپ در ايران به روايت اسناد ساواك ـ رضا روستا نام ناشر: مركز بررسي اسناد تاريخي تعداد صفحات: 266 صفحه قيمت: 1300 تومان
اسناد انفرادي رضا روستا در ساواك كه هماكنون به صورت يكي از كتابهاي مجموعه چپ در ايران به روايت اسناد ساواك درآمده است، فعاليتهاي سياسي وي را از سالهاي 1323 تا 1346 نشان ميدهد. بخش آغازين اين كتاب سخن ناشر است كه شمهاي از تاريخچة ماركسيسم و احزاب كمونيستي را بازگو كرده و در پايان هدف از نشر اين اثر را چنين بازگو نموده است: «در اين مجموعه سعي برآن است تا با انتشار اسناد مربوط به فعالين جنبش كمونيستي در ساواك، زمينههاي پژوهش در اين زمينه را فراهم آورده،تا در پرتو آن بتوان گوشههايي از تاريخ معاصر ايران را از هالة ابهام خارج سازيم» دومين بخش، مقدمة كتاب است كه با تاريخچة احزاب چپ در ايران شروع شده و به فصلهايي چون: «جنبش كارگري در ايران»، «شوراي متحدة مركزي كارگران و زحمتكشان ايران» پرداخته و سرانجام به «مختصري زندگينامه رضا روستا» ختم كرده است. در فصل اخير دربارة رضا روستا گفته است: «رضا روستا فرزند محمد معروف به محمد عمو در 1280 شمسي در قريه ويشكا از توابع رشت به دنيا آمد... مدتي در قهوهخانة روستا به شاگردي پرداخت و سرانجام در يازده سالگي به همراه عموي خود راهي رشت شد و در آنجا با حمايت «غلوشبيك» نامي كه اهل قفقاز و از بستگان حيدرعمو اوغلي بود، در مدرسه فردوسي رشت.... به تحصيل پرداخت...» نهضت جنگل را بايد نقطه شروع فعاليت سياسي رضا روستا دانست؛ زيرا با رها كردن تحصيل همراه معلم خود ميرحسينخان جودت به انقلابيون گيلان پيوست و در آنجا حيدر عمواوغلي در رشد سياسي او سهم عمده داشت. پس از تشكيل نهضت جنگل (1301 ش) به اتحاد شوروي رفت و در مدرسه زحمتكشان شرق تحصيل كرد.» سپس نقشهاي گوناگون او را در فراز و فرودهاي فعاليتهاي حزبي برميشمرد. اولين سند از بخش اسناد كتاب مربوط به بيوگرافي رضا روستاست كه در سال 1323 تنظيم شده است و آخرين سند كتاب مربوط به سال 1355 (2535) است كه ايرج اسكندري خاطرات خود در خصوص چگونگي تأسيس حزب توده و نحوة مراجعهشان به سفارت روس را بيان ميكند و ربطي به فعاليت رضا روستا در آن ندارد؛ زيرا صفحه 201 كتاب سندي را در خود جاي داده است كه بيانگر چگونگي در گذشت رضا روستا در بهمن سال 1345 است. به اين سند توجه كنيد: از: انگور تاريخ: 23/2/46 به: كل سوم 315 شماره: 4223 عطف: 72930/315 رضا روستا 30 بهمن به بيماري كليوي و غلظت خون در برلين شرقي و همچنين عباس سقايي به بيماري قلبي در گذشتند. گلپر آقاي مرتضوي در پروندة رضا روستا ضميمه شود.» در پايان پس از اسناد، اعلام و بعد از اعلام تعدادي از عكسهاي رضا روستا آورده شده است.
|