تغذيه كودك در ماه هاي دهم يازدهم و دوازدهم زندگي

     

طي اين سه ماه افزايش تنوع قوام غلظت و دفعات غذاها موجب مي شود كه مهارت جويدن كودك بيشتر شود

با آشكار شدن دندان ها و تكامل مهارت هاي حركتي ظريف شيرخوار مي تواند تكه هايي از غذا را بكند ، بجود، به عقب دهان ببرد و آن را ببلعد شيرخواري كه هنوز دندان در نياورده است اين كار را با لثه ها و آرواره هاي خود انجام مي دهد لذا بايد اين مهارت ها را با ارائه غذاهايي كه بتواند با دست خود بردارد و آن را بجود تقويت كرد
(هنگام غذا خوردن كودك حضور مادر يا پرستار وي الزامي است )
مايعات :

تغذيه با شيرمادر هنوز به عنوان غذاي اصلي و هم چنان بر حسب تقاضاي شير خوار ادامه دارد تا بخش زيادي از انرژي و نياز او به مواد مغذي و مايعات را تامين نمايد لذا غذاي كمكي بايد بعد از تغذيه با شير مادر داده شود
به كودكي كه از شيرمادر محروم بوده و با شير مصنوعي تغذيه شده است مي توان شير پاستوريزه را بعد از يك دقيقه جوشاندن به برنامه غذايي او اضافه نمود كه بايد از مقدار كم شروع و به تدريج مقدار ان را افزايش داد توصيه ميشود شير با ليوان يا فنجان نشكن داده شود دادن آب ميوه از ميوه هاي مجاز تازه و سالم حداكثر تا ده قاشق مرباخوري در روز كه با ليوان يا فنجان داده شود اشكالي ندارد دادن آب سالم نيز مفيد است و توصيه مي شود
دفعات تغذيه و مقدار غذا
از 10 ماهگي به بعد مي توان انواع كته ها و خورا ك ها را به شير خوار ارائه نمود دفعات تغذيه 4 تا 5 بار در روز و مقدار غذا همچنان بر حسب ميل و اشتهاي كودك است . در اين زمان استفاده از حلوا و تكه هاي كوچك ميوه نان يا بيسكوئيت هاي ساده بدون كرم و خامه كه بتوان روي آن كره يا ماست چكيده سالم قرار داد به تنهايي يا همراه با كمي شيرمادر شير پاستوريزه يا شير جوشيده دام مي تواند به برنامه غذايي شيرخوار اضافه شود.
غذاهای مورد استفاده
در تهيه غذاي كودك از گوشت قرمز، گوشت مرغ، جگر، ماهي، تخم مرغ، پنير، غلات ،حبوبات و سبزي استفاده مي شود مصرف چغندر، شلغم و اسفناج از ماه دهم به بعد اشكالي ندارد در اين سن مي توان انواع كته ها و خوراك ها را در برنامه غذايي كودك قرار داد و غذاهايي تهيه نمود كه كودك بتواند آن ها را با انگشت بردارد
غذاهاي انگشتي عبارتند از :
تكه هاي كوچك هويج پخته شده با كمي كره و تكه هاي كوچك سيب زميني يا كرفس پخته شده با كمي خامه يا كره همچنين ماكاروني خرد شده تكه هاي كوفته قلقلي و نيز تكه هاي نان و بيسكوئيت هاي ساده و تكه هايي از ميوه هاي رسيده و سالم فصل مانند سيب هلو طالبي گلابي موز

توصيه مي شود هنگام خوردن غذاهاي انگشتي حتما مادر يا مراقب شيرخوار حضور داشته باشد
حدود 11 ماهگي به تدريج مي توان از غذاهاي خانواده (‌قبل از اضافه كردن نمك و ادويه هاي تند ) نيز براي تغذيه كودك استفاده نمود به اين شرط كه اين غذاها انرژي و مواد مغذي لازم را داشته باشند و با پشت قاشق كاملا نرم شوند

اضافه كردن نمك هنگام صرف غذا هنوز توصيه نمي شود اصولا محدوديت مصرف نمك براي همه افراد خانواده مفيد است
اضافه كردن گرد نعنا جعفري كرفس و چاشني هايي مانند آب ليمو ترش آب نارنج يا گرد ليمو عماني هنگام پختن غذا غذاي كودك را خوشمزه تر مي كند
يك نمونه از برنامه غذايي شيرخوار در ماه هاي دهم يازدهم و دوازدهم زندگي
شير مادر به دفعات مكرر و بر حسب ميل و تقاضاي شيرخوار و غذاي كمكي به شرح زير :‌
صبح ميان وعده صبح
ظهر- عصر- شب
صبح، نصف زرده تخم مرغ + فرني يا نصف زرده تخم مرغ + كمي نان و پنير يا پودر گردو يا پودر ساير مغزها
ميان وعده: پوره ميوه يا پوره سبزي يا تكه هاي كوچك ميوه يا نان يا بيسكويت يا آب ميوه يا بيسكويت يا شير موز يا شير با بيسكويت
ظهر: يكي از انواع آش ها كته ها يا خوراك ها همراه با ماست‌
عصر:غذاهاي انگشتي
مثل هويج پخته شده با كره يا يك تكه كرفس پخته شده با كره يا پوره سبزي يا پوره ميوه يا حلوا يا بستني ساده پاستوريزه
شب:همان غذاي ظهر
توجه :از پايان 6 ماهگي كه غذاي كمكي شروع مي شود تا پايان 12 ماهگي غذاي اصلي شيرخوار هنوز شير مادر است بنابراين تغذيه با شير مادر به طور مكرر و بر حسب تقاضا و تمايل او قبل از هر وعده غذاي كمكي بايد مورد توجه خاص قرار گيرد

زمان ارائه غذاي كمكي به شيرخوار بر اساس برنامه خواب وي تنظيم مي شود مثلا براي شيرخواري كه حدود ساعت 10 صبح از خواب بيدار شده مي توان صبحانه را در آن زمان و ساير وعده ها را در طول روز ادامه داد حتي آخرين وعده غذاي كمكي مي تواند به ساعات اوليه شب منتقل شود البته در صورتي كه شيرخوار هنوز بيدار باشد
اگر منحني رشد كودك خوب است و شير مادر را هم خوب مي خورد و ميل به خوردن 5 وعده غذا ندارد چهار وعده غذا خوردن هم كافي است .